Czy psycholog może pełnić funkcję nauczyciela wspomagającego? Odpowiedź brzmi: nie, psycholog nie może pełnić funkcji nauczyciela wspomagającego w polskich szkołach. Przepisy jasno określają wymagane kwalifikacje do tego stanowiska, a zakres zadań psychologa szkolnego różni się od zadań nauczyciela wspomagającego. Poniżej przedstawiam szczegółowe wyjaśnienia, obowiązki oraz różnice między tymi rolami.
Kim jest nauczyciel wspomagający? (2 akapity)
Nauczyciel wspomagający to specjalista zatrudniony w szkole w celu zapewnienia wsparcia uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Jego podstawową rolą jest dostosowanie nauczania i metod pracy do indywidualnych możliwości i trudności ucznia oraz ścisła współpraca z nauczycielem prowadzącym[1][2].
Najczęściej nauczyciel wspomagający obecny jest w oddziałach integracyjnych, choć jego udział jest możliwy także w szkołach ogólnodostępnych, gdy wymaga tego sytuacja ucznia. Zatrudnienie nauczyciela wspomagającego jest wymogiem formalnym, szczególnie w szkołach, w których uczą się dzieci z niepełnosprawnościami lub innymi poważnymi wyzwaniami edukacyjnymi[2].
Jakie kwalifikacje są wymagane do roli nauczyciela wspomagającego? (2 akapity)
Aby zostać nauczycielem wspomagającym w Polsce, konieczne jest ukończenie studiów z zakresu pedagogiki specjalnej. Może to być studium dzienne lub podyplomowe, jednak kluczowy jest tu komponent specjalistyczny wykształcenia pedagogicznego[2]. Brak takich kwalifikacji wyklucza możliwość pełnienia tej funkcji.
Zgodnie z przepisami, psycholog nie może objąć stanowiska nauczyciela wspomagającego, jeśli nie posiada stosownych uprawnień pedagogicznych. Nawet posiadanie wyższego wykształcenia psychologicznego nie jest wystarczające, by realizować zadania przypisane tej funkcji w strukturze szkoły[2][3].
Zakres obowiązków nauczyciela wspomagającego (3 akapity)
Zakres obowiązków nauczyciela wspomagającego obejmuje indywidualne wsparcie ucznia we wszystkich aspektach funkcjonowania szkolnego. Kluczowe zadania to planowanie i dostosowywanie materiałów dydaktycznych oraz metod pracy do możliwości każdego ucznia, z uwzględnieniem jego potrzeb rozwojowych i edukacyjnych[1][2].
Nauczyciel wspomagający monitoruje postępy ucznia, prowadzi współpracę z nauczycielem prowadzącym oraz uczestniczy w opracowywaniu i realizacji indywidualnych planów edukacyjno-terapeutycznych. Ponadto jest pośrednikiem kontaktu pomiędzy szkołą a rodzicami/opiekunami, co umożliwia systematyczne wsparcie[1][2][3].
Rola nauczyciela wspomagającego nie ogranicza się do wsparcia edukacyjnego, ale obejmuje także pomoc emocjonalną i psychologiczną, w ramach posiadanych kompetencji pedagogicznych. Działania te są integralnym elementem inkluzji oraz efektywnej współpracy w środowisku szkolnym[1][3][4].
Rola psychologa w szkole i granice kompetencji (3 akapity)
Psycholog szkolny pełni odmienną funkcję od nauczyciela wspomagającego. Koncentruje się na diagnozie psychologicznej uczniów, rozpoznawaniu barier w nauce i udzielaniu specjalistycznej pomocy w sytuacjach trudnych emocjonalnie czy społecznie[3].
Do jego zadań należy także konsultacja z nauczycielami i rodzicami, prowadzenie programów profilaktycznych, rozwiązywanie konfliktów oraz wsparcie uczniów w kryzysie. Rola psychologa nie obejmuje jednak dostosowywania programu nauczania ani systematycznego wsparcia dydaktycznego w ramach lekcji[3].
Psycholog może współpracować z nauczycielem wspomagającym i uczestniczyć w planowaniu pomocy dla uczniów, lecz nie ma prawa formalnie zastępować nauczyciela wspomagającego bez odpowiednich kwalifikacji pedagogicznych[2][3].
Współpraca nauczyciela wspomagającego i psychologa (2 akapity)
Proces wsparcia ucznia wymaga ścisłej współpracy zespołowej. Nauczyciel wspomagający współdziała z nauczycielem prowadzącym i psychologiem szkolnym w tworzeniu indywidualnych planów edukacyjno-terapeutycznych. Takie podejście pozwala objąć ucznia kompleksową opieką na różnych płaszczyznach[1][3].
Mimo że zakresy kompetencji tych zawodów się uzupełniają, to ich zadania są wyraźnie rozdzielone przez przepisy prawa oświatowego. Nauczyciel wspomagający skupia się przede wszystkim na wsparciu dydaktycznym, zaś psycholog – na wsparciu emocjonalno-psychologicznym[2][3].
Podsumowanie: czy psycholog może być nauczycielem wspomagającym? (1 akapit)
Psycholog nie może być nauczycielem wspomagającym bez ukończonych studiów z pedagogiki specjalnej. Formalne wymagania w polskich przepisach jasno rozgraniczają te dwie profesje. Zadania i odpowiedzialność nauczyciela wspomagającego są przypisane osobom o konkretnych kwalifikacjach pedagogicznych, natomiast psychologowie szkolni odpowiadają za wsparcie emocjonalne i diagnozę uczniów[2][3].
Źródła:
- [1] https://ggsob.pl/rola-nauczyciela-wspomagajacego-jak-efektywnie-wspierac-rozwoj-ucznia-w-edukacji/
- [2] https://www.ire-studia.edu.pl/nauczyciel-wspomagajacy-kim-jest-i-kto-moze-nim-zostac/
- [3] https://studiopsychologiczne.com/blog/nauczyciel-wspomagajacy-w-szkole-dla-dzieci-z-zaburzeniami-jak-wspiera/
- [4] https://badamydzieci.pl/porady/inne/nauczyciel-wspomagajacy/

Dydaktycy.pl to portal o edukacji, która nie mieści się między okładkami podręczników. Inspirujemy, uczymy, prowokujemy do myślenia. Zajmujemy się rozwojem osobistym, językami, karierą i mądrą nauką – bez schematów, bez sztuczności.